Islam dan Rekod di Malaysia : kepentingan dan hikmahnya

Oleh Khairul Izzuan Ahmad

Islam telah pun bertapak di Malaysia sejak berkurun lamanya, hal ini dibuktikan dengan penemuan batu bersurat di Terengganu dan juga kewujudan kerajaan Islam Melaka. Dari awal Islam bertapak di semenanjung Tanah Melayu, Islam telah membawa banyak perubahan kepada sistem kehidupan di dalam masyarakat bermula dari institusi keluarga, masyarakat dan juaga aspek pemerintahan kerajaan. Islam juga didalam ajarannya menekannkan kepentingan pendidikan dimana ilmu merupakan wadah yang penting dalam menjamin keberlangsungan kehidupuan manusia dan juga sesebuah tamadun dan negara itu sendiri. Bermula dari ilmu, manusia meneyedari akan keadilan dan kesaksamaan didalam pergaulan antara manusia dengan manusia itu sendiri. Menyebut mengenai keadilan dan kesaksamaan, keadilan dapat ditegakkan melalui bukti yang kukuh dan tepat, maka dari sudut pengurusan rekod dapat dikaitkan bahawa rekod diwujudkan bagi mendukung kesahihan dan ketepatan sesuatu peristiwa atau aktiviti yang dilakukan oleh individu atau sesebuah institusi, dengan kata lain rekod adalah bukti bagi sesuatu peristiwa dan juga aktiviti. Maka disini akan membincangkan kaitan Islam dan rekod di Malaysia bagi menjamin keadilan dan kesinambungan kehidupan manusia itu sendiri.

Seperti yang telah dinyatakan pada awal pengenalan di atas, rekod diwujudkan bagi menjamin keadlian dan rekod berfungsi sebagai bukti. Menurut sejarah di Malaysia, bermula dengan tamadun Islam Melaka, wujudnya Hukum kanun Melaka dan juga Hukum Laut Melaka dan ia telah ditulis didalam tulisan Jawi, undang-undang ini diguna pakai bagi menjaga keharmonian negara sama ada di darat atau di laut. Hukum Kanun Melaka dan Laut Melaka boleh dikatakan sebagi rekod dan ia diwujudkan bagi membuktikan bahawa apa-apa tindakan yang dilakukan oleh seseorang di dalam kerajaan Melaka adalah benar atau salah dan hukuman akan dikenakan berdasarkan undang-undang (rekod undang-undang) yang dibuat. Selain itu kerajaan Melaka juga mempunyai karyawan yang terulung yang telah mencatatkan rentetan peristiwa bersejarah di Melaka, sebagai contoh Tun Sri Lanang yang juga sebagai salah seorang bendahara kesultanan Melayu Johor telah pun mencatatkan sejarah Melayu di Melaka dan ia menjadi sumber sejarah sehingga kini. Selain itu Batu bersurat yang dijumpai di Terengganu merekodkan mengenai kerajaan Islam di Pantai timur Semenanjung tanah melayu. Maklumat yang terkandung didalam batu bersurat tersebut amat penting dan boleh dijadikan bukti bagi membuktikan Islam telah pun bertapak di Tanah Melayu pada jangka masa yang lama. Setelah kedatangan Portugis ke Melaka, rekod-rekod kerajaan Melaka hilang lenyap begitu sahaja sehinggakan sukar bagi ahli sejarawan untuk mengesahkan tentang percanggahan antara sejarah dan lagenda, sebagai contoh tiada rekod yang khusus yang menerangkan kwujudan Hang Tuah dan lima bersaudara, hanya yang wujud ialah Hikayat Hang Tuah yang didalamnya mempunyai percanggahan antara fakta dan fiksyen, sebagai contoh menurut Sejarah Melayu, Hang Tuah bertarung dengan Hang Kasturi tetapi didalam Hikayat Hang Tuah, Hang Tuah bertarung dengan Hang Jebat, percanggahan ini disebabkan tiada rekod yang khusus bagi menerangkan apa yang telah terjadi pada masa tersebut. Maka disini, dapat lah diambil iktibar bahawa rekod adalah penting bagi mencari bukti yang kukuh akan sesuatu peristiwa.

Setelah Tanah Melayu merdeka, dan kini dikenali sebagai Malaysia, rekod dianggap penting bagi menjaga kedaulatan agama, bangsa dan negara. Melalui perjanjian kemerdekaan yang telah dimerterai oleh Tunku Abdul Rahman dengan bangsa lain seperti Cina, India dan lain-lain dan perjanjian ini dikenali sebagai Kontrak Sosial (Social Contract), melalui perjanjian ini, telah mendapat sepakat tentang kedaulatan bangsa Melayu dan juga Islam sebagai agama rasmi bagi Persekutuan Tanah Melayu dan hak-hak bumipitera dan bukan bumi putera dimeterai dalam perjanjian ini. Perjanjian atau Kontrak sosial ini boleh dikatakan sebagai rekod yang amat penting bagi negara bagi menjamin keadlian dan kesaksamaan antara rakyat yang berbilang bangsa dan agama. Selain itu kontrak sosial ini juga boleh dijadikan sebagai bukti akan kesucian Agama Islam sebagai agama rasmi negara dapat dijaga dan dipeligara tanpa sebarang pertikaian. Disini dapat dibuktikan bahawa rekod dan Islam adalah saling memerlukan dan berkait rapat antara satu dengan lain.

Setelah menempuh pelbagai era pemerintahan di Malaysia, fungsi rekod masih diperlukan bagi menjaga keberlangsungan keadilan dan kesaksamaan didalam negara. Di dalam institusi perundangan teutamanya perundangan syariah, fungsi rekod amat penting bagi menjaga kesucian Islam dan umatnya terutamanya rakyat Malaysia yang beragama Islam. Menurut sejarah penubuhan mahkamah syariah, sebelum kemerdekaan Tanah Melayu pihak Inggeris atau British telah menguatkuasakan kod undang-undang Muhammadan Marriage and Divorce Registration Enactment Chapter 197 of Revised Law of Federated Malay States 1935 dan ia lebih memusatkan kepada aspek-aspek pentadbiran seperti pendaftaran perkahwinan, perceraian dan rujuk serta sedikit hokum asas dalam perkahwinan. Bermula pada awal tahun 1950 an, Enakmen Pentadbiran Hukum Syarak, Selangor 1952 di perkenalkan yang mengandungi urusan penubuhan Majlis Ugama Islam dan Adat Istiadat Melayu Selangor yang membantu Sultan dalam mentadbir perkara yang berkaitan dengan agama Islam dan adat istiadat orang Melayu. Hak dan kuasa Majlis, peraturan mesyuaratnya, penubuhan Jabatan Agama Islam, pelantikan Mufti dan Jawatankuasa Fatwa. Disebabkan kekurangan yang wujud didalam kod undang-undang Enakmen Pentadbiran 1952, maka usaha lain kerarah peruntukan undang-undang yang lebih baik sangat diperlukan. Akhirnya permasalahan dan kedudukan pentadbiran Undang-Undang Syariah yang kurang memuaskan itu disedari oleh kerajaan dan orang-orang Islam di Malaysia (Profesor Ahmad Ibrahim) dan satu jawatankuasa yang dipengerusikan oleh Allahyarham Syed Nasir Ismail dan dianggotai oleh pakar-pakar Undang-undang Syariah ditubuhkan untuk menimbang kedudukan Undang-undang Syariah, kuasa dan status Mahkamah Syariah dan hakim-hakim Mahkamah Syariah di negara ini. Hal ini berlaku kerana Islam amat penting dalam kehidupan masyarakat Melayu dan segala rekod-rekod yang diwujudkan adalah penting bagi rujukan pada masa akan datang, sebagai contoh, Pengislaman orang bukan Islam mesti direkodkan bagi menjamin Mualaf dapat menerima pelbagai kemudahan seperti zakat, pinjaman dan lain-lain, tanpa direkodkan pengislaman orang bukan Islam, seseorang Mualaf yang baru memeluk Islam atau lama memeluk Islam akan dinafikan keistimewaaannya dan kemudahan yang telah diperuntukan kepada mereka tidak dapat dilaksanakan, akhirnya akan menyebabkan mereka (Mualaf) mudah terpesong ke jalan kesesatan kembali. Selain itu, rekod Pernikahan dan Penceraian amat penting bagi menjaga kesucian Islam dan Umatnya, tanpa rekod-rekod pernikahan yang sah disisi undang-undang, sesorang itu akan menghadapi pelbagai fitnah terhadap dirinya dan ia akan menjejaskan nama Islam itu sendiri, dan rekod penceraian amat penting bagi menjaga kesucian individu terutamanya mereka yang telah bercerai dan hak-hak mereka setelah bercerai dapat di tegakkan. Maka, disini menunjukkan Islam dan rekod saling perlu memerlukan.

Kesimpulan yang dapat dibuat ialah Islam mementingkan keadilan dan ketepatan dalam membuat keputusan, maka pengurusan rekod yang efektif dan effisien amat penting bagi menjamin keutuhan Islam itu sendiri. Maka disini dapat disimpulkan bahawa rekod dan Islam amat berkait rapat dan saling perlu memerlukan terutamanya situasi di Malaysia, oleh itu, setiap muslim haruslah menyedari kepentingan rekod dan menganggap pengurusan rekod yang effisien dan efektif adalah satu tuntutan agama bagi menjaga nama baik agama, bangsa dan negara.

Sumber

Majlis Agama Islam Selangor, Kenyataan Media Berhubung Isu Mualaf Murtad 30 Tahun

Nurhidayah Muhd Hashim, Sejarah perundangan syariah di Malaysia, Persatuan peguam Syarie Malaysia (PGSM)

Savumthararaj.G, Pengenalan kepada Pengurusan Rekod dan Fail

Sejarah Malaysia

Sejarah Tamadun Islam Melaka